29.10.2012

Birma Rohingyasi



  Ayni kunlarda Janubiy Osiyoni yana bir etnik va diniy muammo daxshatga solmoqda. Bu Birma Rohingyasida kechayotgan musulmon aholining kamsitilishidir. Janubiy Osiyoda ko`plab diniy va etnik ozchilik guruhlar mavjud bo`lib, ular asosan Birmada yashashadi. Bu guruhlarning aniq soni ma`lum bo`lmasada, Rohingya va boshqa guruhlar, ayniqsa, Birma buddistlari o`rdasida uzoq yillik xusumat mavjud. 2012-yilning yozida Rohingyada qaytatdan boshlangan zo`ravonliklar to`lqini kuchayib, xalqaro darajaga chiqdi. BMTga ko`ra Rohingya dunyodagi eng ko`p kamsitilgan guruhlardan biridir.

28.10.2012

Markaziy Osiyoda suv mojarolari

  Qirg`iziston va Tojikiston dengiz chiqish imkoniyati yo`q davlatlar bo`lib, hududlarining 75-90% tog`lardan tashkil topgan. Ushbu davlatlarning tog`lari esa Markaziy Osiyodagi ikki yirik daryoning asosiy manbaasi hisoblanadi. Boshqa tabiiy resurslarning yetishmasligi rasmiy Dushanbe va rasmiy Bishkekni yagona boylik-suvdan unumli foydalanish, ya`ni elektr energiyasi olish uchun qudratli elektr stansiyalarini qurishga undamoqda. Dushanbe Amudaryoga quyiluvchi Vaxsh daryosida 335 metrli to`g`on qurishni ko`zlayapti. Ushbu to`g`on qurilishi yakunlangandan so`ng u dunyodagi eng baland to`g`onga aylanadi. Ayni vaqtda Qirg`iziston ham Rossiyaning homiyligi ostida Sirdaryoga borib quyiluvchi Norin daryosida 275 metrli to`g`on qurmoqda.

26.10.2012

Sinay yarimoroli: Misrning Vaziristonimi?


  2012-yilning sentyabri davomida Sinayda ko`plab qurolli harakatlar yuz berdi. Bu hurujlarda asosan Misr Armiyasi, mahallaiy politsiya, Halqaro Tinchlikparvar Kuchlar va Isroil Mudofaa Kuchlari nishonga olindi. 

24.10.2012

G'arb investorlarning Afrika yerlarini "istilo" qilishi.

2000-yildan beri Afrika qit'asining 5%i, aniqroq qilib aytganda, 70 million gektar yer xorijiy oligarxlar, shayxlar va agrobiznes korporatsiyalar tomonidan sotib olingan yoki ijaraga olib bo’linganligi tahmin qilinadi. Natijada esa - keng ko'lamda afrikalik fermerlar o'z joyidan majburan haydalmoqda, ekosistemalar vayron bo’lmoqda va Afrika uchun bo'ladigan yangi kurashda jon saqlash uchun kurashayotgan uyushmalar yo’q qilinishiga sabab bo’lmoqda. Xalqaro Yer Koalitsiyasiga ko’ra, Britaniya kompaniyalari nochor mamlakatlardagi 3 million gektardan ortiq yerga, boshqacha qilib aytganda, Birlashgan Qirollikdagi umumiy fermerlik yerlarining 2/3 qismiga teng keladigan yerga egalik qilish huquqini sotib olgan.
Dunyo resurslarining samarali iste’molini targ’ib qiluvchi Greyn - nodavlat tashkilotining chamalashicha, investorlar bu yerlarga 5-15 milliard dollar sarflashgan. 2015-yilga kelib bu summa 2 barobar ortishi kutilmoqdaligini ham aytib o’tishdi.

23.10.2012

Anqara ehtimoliy urushga tayyor

  Turk Qurolli Kuchlari (TQK) to`satdan boshlanishi mumkin bo`lgan urushga tayyorligini ma`lum qildi. Uning rejasiga ko`ra havo, quruqlik va dengiz kuchlari bir vaqtda harakatlanadi va jangavor harakatlarda 2-Armiya faol rol o`ynaydi.

21.10.2012

Isroil geosiyosati: O`tmishdan bugungacha

  Geosiyosatda biror davlat va uning aholisi o`rganilayotganda asosiy rol o`ynaydigan narsa bu uning joyi-geografiyasidir. Agar bu nazariya haqiqat bo`ladigan bo`lsa, unda biror davlatning tashqi siyosatini chuqurroq anglab yetish birmuncha osonlashadi. Ushbu nazariyani amaliyotga ko`chiradigan bo`lsak, tarixda ikki marta va zamonaviy dunyoda bir marta o`zining mavjudligini e`lon qilgan Isroil tajriba uchun eng yaxshi davlatdir. Tajriba davomida biz Isroil 3000 yil davomidagi tashqi siyosatining asosiy prinsiplarini ko`rib chiqamiz.

19.10.2012

Suriya - siyosiy krizisning regional ta`sirlari

Suriyaga bag'ishlangan o'tgan maqolamizda biz Suriyaning tarixiy shakllanishi, umumiy ko'rsatkichlari va bugungi tartibsizliklarning mamlakatdagi ichki sabablari haqida ma'lumotlar bergan edik. Bugun mazkur maqolada esa Suriyadagi qo'zg'alishlarga tashqi mamlakatlarning munosabati haqidadir

16.10.2012

Afrikada islomiy fundamentalizm


             
So`ngi paytlarda Afrika bo`ylab islomiy ekstremistik guruhlarning keng tarqalishi terrorga qarshi urushning aks-sadosidir. Islomiy guruhlar Nigeriyadan to Somaligacha o`z ta`sirlarini oshirmoqdalar va al-Qoida bilan aloqalarni mustahkamlashga urinmoqdalar. Biz hozirgi kunda Afrikada eng faol bo`lgan to`rtta islomiy guruhni ko`rib chiqishga harakat qilamiz. 

03.10.2012

Farg'ona vodiysi - Geopolitik manfaatlar to'qnashgan xudud?

Buyuk O'yin
              Hammamiz bu geostrategik hodisa haqida oz muncha bo'lsa ham eshitgan bo'lgan bo'lsak kerak. Chunki "Buyuk O'yin" aynan biz yashab turgan xududlarni egallash uchun o'z vaqtining buyuk imperiyalari bo'lmish Rossiya va Buyuk Britaniya orasida bo'lib o'tgan geopolitik raqobatdir. Bu holatning kelib chiqishi uzoq tarixga va bosqichlarga ega, uning oqibatlari esa nafaqat O'rta Osiyo balki butun dunyoning siyosiy tuzilishiga katta ta'sir ko'rsatgan. Hatto hozir ham bu geostrategik o'yin "Yangi Buyuk O'yin" nomi bilan davom etmoqda, tarikiy aktyorlar va kuchlar nisbati o'zgargan bo'lsa ham, ko'z ostiga olingan xudud hali ham o'sha o'shadir, ya'ni biz yashab turgan O'rta Osiyo xududlariga to'g'ri keladi. "Yangi Buyuk O'yin" haqida keyingi maqolamda to'liqroq ma'lumotlar berishga harakat qilaman, bugun esa O'rta Osiyoning geopolitik jihatidan kashf qilinishi va "Buyuk O'yin"ning boshlanishi haqida.
"Meni do'stlarimdan qutqaringlar" - "Buyuk O'yin" davridagi karikatura: Afg'oniston Amiri Sher-Ali Rus imperiyasi (ayiq) va Buyuk Britaniya (Sher) orasida.