GULBIDDIN HIKMATYOR: AFG‘ONISTONDA YANA FUQAROLAR URUSHI BOSHLANISHI MUMKIN

Sobiq afg‘on bosh vaziri, mashhur dala qo‘mondonlaridan biri va Hizbi Islomiy Afg‘oniston rahnamosi Gulbiddin Hikmatyor xalqaro kuchlarning biror bir ijobiy natijasiz mamlakatdan chiqib ketishi kichik guruhlar o‘rtasidagi ihtilofning kuchayib ketishiga, buning ortidan afg‘on xalqi yana bir bor qonli fuqarolar urushi domiga tortilishiga olib kelishidan ogohlantirdi.

AQSh va uning ittifoqdoshlari 12 yil davom etgan urush mobaynida Tolibon va boshqa qarshilik guruhlari bilan tinchlik o‘rnatolmaganini ta’kidlar ekan, Hikmatyor, shuningdek, The Express Tribune’ga bergan intervyusida quyidagi so‘zlarni aytib o‘tgan:

“Agar NATO Mujohiddin bilan biror tinchlik bitimiga erishmay turib mamlakatni tark etsa, u holda, Sovet qo‘shinlari chekinishi ortidan yuzaga kelgan qonli urushning takrorlanish ehtimoli yanada ortadi.”

Ma’lumki, Sovet qo‘shinlarining biror natijasiz Afg‘onistonni tark etishi minglab insonning yostig‘ini quritgan va hisobsiz zarar keltirgan fuqarolar urushiga sabab bo‘lgan, buning ortidan Tolibon harakati paydo bo‘lib, ular 2001-yilgacha mamlakatni qat’iy rejim ostida boshqargan edi.  

“AQSh rahbarlari tarqatayotgan bayonotlarga ko‘ra, ular 2014-yildan keyin ham o‘zlarining to‘qqiz harbiy bazalari bilan Afg‘onistonda qolishmoqchi. Bu “mustamlaka” ma’nosini anglatib, faqatgina urushning davom etishiga sabab bo‘ladi,” deb qayd etgan Hikmatyor.

U, shuningdek, Afg‘onistonning qo‘shnilari , ayniqsa Pokiston, AQShga ko‘mak berganligidan afsusda ekanligini ham aytib o‘tgan:

 “Asuski, bizning qo‘shnilarimiz AQShni qo‘llab-quvvatlashdi. Pokiston va Eronning bu boradagi harakatlarini oqlab bo‘lmaydi. Agar amerikaliklar ulardan yordam olmaganlarida na Afg‘onistonni osonlik bilan egallab olishar, na hozirga qadar mamlakatdagi o‘z mavjudiyatlarini saqlay olishardi. Eron va Pokiston o‘z tarixiy xatolari uchun tovon to‘lashlari lozim. Ular o‘z hududlarida xorijiy qo‘shin harakatlanishiga toqat qilishmaydi, modomiki, bizning ham mamlakatimizdagi bosqinchilarga qarshilik ko‘rsatish huquqimizni tan olishlari zarur.”

Bundan tashqari Gulbiddin Hikmatyor Tolibonning Qatar, Germaniya, Dubay va Pokistondagi amerikaliklar hamda boshqa G‘arb davlatlari bilan ochiq-yashirin, bevosita-bilvosita muzokaralari yuzasidan ham o‘z fikrini bildirib o‘tgan:

 “Oq Uy 2014-yildan so‘ng ham Afg‘onistonda ma’lum sonlik qo‘shin saqlab qolishi to‘g‘risida bayonot tarqatganiga qaramay o‘tkazilgan Tolibonning muzokaralarida biror mantiq ko‘rmayapmiz.”

Hikmatyor Qatarni AQShning yirik strategik harbiy bazalaridan biri sifatida baholab, shunday hududda “siyosiy qarorgoh”ini tashkil qilgan Tolibonni tanqid qilgan.

Hizbi Islomiy Afg‘oniston mamlakatda Amerika harbiy bazalari saqlanib qolishi yuzasidan tashkil qilingan tinchlik muzokaralarida qatnashishdan bosh tortib keladi. Shuningdek, Himatyor, Tolibon bilan o‘z guruhi o‘rtasida tinchlik o‘rnatishga erishish ehtimoli mavjud emasligini ham ta’kidlab o‘tgan. U Maydoni Vordug‘ provinsiyasida xalok bo‘lgan o‘z odamlarining o‘limida Tolibinni ayblagan.  

Hikmatyor yaqinlashayotgan saylovlardagi imkoniyatni qo‘ldan boy bermasligini aytgan. Unga ko‘ra, 5-aprel kuni o‘tkaziladigan hududiy saylovlarda guruhi a’zolari faol ishtirok etadi. Biroq mamlakatda xorijliklar saqlanib qolarkan, prezidentlik saylovlari adolatli o‘tishiga ishonch yo‘qligi, shu sababli saylov kampaniyasi davomida xorijliklarga qarshi aholi o‘rtasida xorijliklarga qarshi targ‘ibot ishlari avj oldirishini ta’kidlab o‘tgan.

Eslatib o‘tamiz, Hizbi Islomiy Afg‘oniston mamlakatda Tolibon harakatidan keying eng katta guruh hisoblanadi.